CAVA – katalońska wariacja na temat szampana

Pierwszy rocznik musującego wina hiszpańskiego wytwarzanego przy zastosowaniu procesu drugiej fermentacji w butelce powstał w 1878 roku w Katalonii. Rok później do odbiorców z Barcelony trafiły pionierskie 72 skrzynki opatrzone etykietą producenta Codorníu.

Niestety w tym samym 1879 roku do hiszpańskich winnic dotarła plaga filoksery, by w 1887 roku doszczętnie spustoszyć nasadzenia również katalońskich krzewów winorośli europejskiej. Katalończycy z tym problemem uporali się niemal natychmiast szczepiąc lokalne, białe odmiany macabeo, parellada i xarel•lo na korzeniach winorośli amerykańskiej, odpornej na mszycę.
W 1911 roku sprzedaż hiszpańskich win musujących przewyższyła import, a w drugiej połowie XX wieku do konsumentów na całym świecie trafiało już 40 mln butelek hiszpańskich win nazywanych wówczas Champán lub Xampany. Producenci z francuskiej Szampanii wywalczyli jednak prawo do nazywania szampanem wyłącznie win pochodzących z apelacji Champagne. Sześć lat później Hiszpania ratyfikowała Traktat Lizboński, co ostatecznie zmusiło hiszpańskich producentów do używania rodzimej nazwy musującego wina. Cava jest obecnie najliczniej sprzedawanym winem musującym – Hiszpania eksportuje ponad 225 mln butelek rocznie.

Produkcja szampana we Francji ogranicza się to do jednego regionu – Szampanii. W przypadku cavy poza rejonem Alto Penedés (w Katalonii) skąd pochodzi prawie 95% wszystkich butelek, można ją produkować także w innych regionach Hiszpanii. W chłodnej Szampanii w przy słabych warunkach pogodowych konieczne bywa wspomaganie procesu winifikacji poprzez dodanie cukru (szaptalizacja) i/lub mieszanie win ze słabszego rocznika z rocznikami lepszymi. Rocznikowe szampany opatrzone są napisem „Millésime” – wytwarzane z pojedynczych zbiorów i są najdroższe. W Katalonii panują zdecydowanie lepsze warunki dojrzewania gron, więc wzbogacanie cukrem soku gronowego jest zbędne, a Cavy rocznikowe mają oznaczenie „Vintage”.

Kręgosłup francuskiego szampana stanowią wina na bazie szczepów pinot noir, chardonnay i pinot meuniere. Powstała w 1986 roku apelacja D.O. Cava daje dużą swobodę w doborze szczepów używanych przy produkcji musiaków, jednak kanonem białej cavy pozostają odmiany macabeo, parellada i xarel•lo. Pierwszy z tych szczepów odpowiada za kwasowy kręgosłup wina, drugi za jego subtelność i rześkość, trzeci natomiast za strukturę. Aby hiszpańskie wino musujące mogło posiadać na etykiecie określenie „cava” musi dojrzewać w butelce przez okres minimum 9 miesięcy – szampan przynajmniej 15 miesięcy.

Wszystko powyższe powoduje, że hiszpańskie musiaki dorównując szampanom pod względem finezji i jakości, mogą być zdecydowanie tańsze, a więc i popularniejsze.
Podobnie jak w szampanach istnieje podział cavy ze względu na poziom słodyczy, co znajduje swoje odzwierciedlenie na etykiecie. Najbardziej wytrawna cava to Brut Nature, zawierająca do 3 g cukru na litr, przy czym „nature” oznacza, że wino zawiera wyłącznie cukier pochodzący z gron. Cava Extra Brut zawiera do 6 a Brut do 12 g cukru na litr. Cava o zawartości cukru ponad 50 g/litr to wino słodkie oznaczone jako Dulce. Wina pomiędzy wytrawnym a słodkim to Extra Seco – od 12 do 17 g/l, Seco – 17 do 32 g/l i Semiseco – 32 do 50 g.

Inny podział znajdujący odzwierciedlenia na etykiecie to informacja, jak długo wino dojrzewałao w butelce nad drożdżowym osadem. I tak Joven (lub bez oznaczenia) dojrzewało od 9-15 miesięcy, Reserva – 15-30 miesięcy a Gran Reserva – ponad 30 miesięcy.

Nasza oferta zawiera katalońskie wina musujące z wytwórni Cavas Alsinac. Prawdopodobnie są to wina o najlepszej relacji jakości do ceny dostępne w południowej Polsce. Zobacz pełną ofertę.